Gerçeklik Nedir? 10. Sınıf Perspektifinden Tarihsel Bir Bakış Geçmişin izlerini bugüne taşıyan bir tarihçi olarak, gerçeklik kavramının zamanla nasıl evrildiğini anlamak, hem eski hem de modern düşünce sistemlerini keşfetmek için büyük bir fırsat sunar. Her dönemde farklı şekillerde tanımlanan gerçeklik, yalnızca bireylerin algılarından değil, toplumsal yapılar ve kültürel normlar tarafından da şekillendirilmiştir. Bu yazıda, 10. sınıf öğrencilerinin anlayabileceği bir dille, gerçeklik kavramını tarihsel bir süreç içinde inceleyecek, kırılma noktalarını ve toplumsal dönüşümleri ele alacağız. Gerçeklik Kavramının Tarihsel Yolculuğu Gerçeklik, eski Yunan felsefesinde ontoloji (varlık felsefesi) ile ilişkilendirilmiş bir kavram olarak karşımıza çıkar. Platon ve Aristoteles gibi filozoflar, gerçeklik kavramını evrenin…

Hacılar Şu Anda Nerede? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Hacı olmak, İslam’ın kutsal ibadeti olan Hac’ı yerine getiren kişilere verilen unvandır. Ancak, zamanla bu unvan, sadece dini bir anlam taşımaktan öte, bir kimlik, bir kültür haline gelmiştir. Peki, “hacılar” bugün nerede? Hacını yapmış insanlar sadece coğrafi olarak mı bir yerlerden bir yere gitmektedir, yoksa manevi anlamda da bir dönüşüm içinde midirler? Bu sorular, hacı olmanın ötesinde, insanların toplumsal yapılar içinde nasıl bir yer edindiği ve modern dünyada bu kimliğin ne şekilde evrildiği hakkında düşünmemizi sağlıyor. Hem yerel hem de küresel perspektiften, hacıların nerede olduğunu tartışmak, bir yandan sosyal, dini…

Kaç Yıla Kadar Hapis Cezası Yok? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Hapis cezaları, yalnızca bir suçun cezalandırılmasından öte, toplumun nasıl bir adalet anlayışına sahip olduğunu da gösterir. Ancak, suçların ve cezalara dair bakış açımız, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi önemli dinamiklerden etkileniyor. Hapis cezalarının ne kadar süreyle verileceği, bu dinamikleri doğrudan etkileyen bir konu. Bugün, bu dinamikleri daha derinlemesine inceleyerek, “kaç yıla kadar hapis cezası yok?” sorusunu toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet perspektifinden ele alacağız. Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden Hapis Cezaları Kadınlar, özellikle şiddet, cinsel istismar gibi suçların mağduru olduklarında, hukuki süreçlerde çoğu zaman…

Gala Coin Davası Ne Zaman? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzenin Siyaset Bilimi Perspektifinden Analizi Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Düşünce Siyaset bilimciler, gücü yalnızca yöneticilerin elinde toplanan bir araç olarak görmezler. Güç, toplumun her katmanında var olan, iktidar ilişkilerini şekillendiren ve toplumsal düzeni denetleyen bir yapıdır. Modern toplumlarda güç, bireyler ve kurumlar arasında sürekli bir mücadelenin sonucu olarak şekillenir. İktidarın nasıl dağıldığı, hangi kurumların güç elde ettiği ve bireylerin bu güçle nasıl etkileşime girdiği, toplumların temellerini atar. Bugün, Gala Coin davası üzerinden, dijital finansal piyasalar, teknoloji şirketleri ve düzenleyici kurumlar arasındaki güç ilişkilerini, toplumsal düzenin nasıl etkilendiğini, kadınların…

Fix Menü Mü Alakart mı? Bir Antropologun Kültürel Zenginlik Arayışı Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin en büyüleyici yönlerinden biridir. Her kültür, kendi ritüellerini, sembollerini, topluluk yapılarını ve kimliklerini ortaya koyarak, insanın dünyayı nasıl algıladığını ve deneyimlediğini şekillendirir. Ancak, bu çeşitlilik bazen en sıradan görünen şeylerde bile kendini gösterir. Örneğin, yemek yeme alışkanlıkları – fix menü mü, alakart mı? – sadece birer tercih gibi görünse de, bu seçimler kültürel anlamlar taşıyan derin sosyo-ekonomik, tarihsel ve psikolojik süreçlerin birer yansımasıdır. Bir antropolog olarak, bu tür basit tercihlerde bile kültürün izlerini sürmek her zaman heyecan vericidir. Bu yazıda, fix menü ile alakart arasında yapılan…

Ok Hangi Ağaçtan Yapılır? Bir düşünün, her gün çevremizde gördüğümüz oklar, hangi malzemelerden yapılır? Bu basit soru, aslında oldukça derin bir anlam taşır. Ok, tarihten günümüze insanlık için çok önemli bir rol oynamıştır; avcılıktan savunmaya, spordan geleneksel savaşlara kadar sayısız alanda yerini almıştır. Ancak, bu sıradan görünen okların ardında yatan bitmek tükenmek bilmeyen doğa ve işçilik süreci aslında çok daha fazlasını anlatıyor. O zaman hadi birlikte bu gizemli objenin kökenine inmeye ve hangi ağaçlardan yapıldığını keşfetmeye başlayalım. Okların Tarihsel Süreci ve İlk Ağaç Kullanımı Ok, tarih öncesi dönemde insanlığın en temel avlanma araçlarından biriydi. Bu noktada, okları yapan ilk insanların…

Hakediş Ne Anlama Gelir? Gelecekteki Etkilerini Keşfetmek Geleceği nasıl şekillendiriyoruz? Bu soruyu sormak, hayatımıza yön veren kelimeleri ve kavramları anlamakla başlar. “Hakediş” kelimesi, belki de çoğumuzun çok sık kullandığı ya da duyduğu bir kavram değildir, ama aslında derin bir anlam taşır. Bu kelime, sadece bugünün değil, geleceğin iş dünyasında, toplumsal yapıda ve bireysel haklar noktasında nasıl bir yol alacağımızı simgeliyor olabilir. Gelin, “hakediş”in yalnızca mevcut anlamını değil, aynı zamanda gelecekteki etkilerini de gözler önüne serelim. Çünkü dil sadece bir iletişim aracı değildir; zamanla bir toplumun, kültürün ve hatta geleceğin nasıl şekilleneceğini gösteren bir işarettir. Erkeklerin stratejik bakış açıları ile kadınların…

Deniz Yolu Ayrı mı Bitişik mi? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Bir Psikoloğun Meraklı Girişi: İnsan Zihninin Sınırları ve Yazım Hataları Yazı yazarken, insanların zihinsel süreçlerinin ne kadar ilginç olduğunu bir kez daha fark ettim. Kelimelerin doğru yazılması, dilbilgisi kurallarına uygunluk kadar, beynimizin işleyişine dair önemli ipuçları verir. “Deniz yolu ayrı mı bitişik mi?” sorusu, yalnızca dilbilgisel bir mesele gibi görünse de, aynı zamanda psikolojik açıdan da derin anlamlar taşır. Bu, bireylerin bilgi işleme, dikkat dağılımı, hata yapma eğilimleri ve sosyal algılarına dair çok şey söyler. Peki, insanların neden bu yazım konusunda tereddüt ettiklerini hiç düşündünüz mü? Hadi, bu soruya ve…

GAZelle’de Ne Motoru Var? Bir Psikolojik Mercek Altında İnceleme İnsan Davranışları Üzerine Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir psikolog olarak, her gün insan davranışlarını çözümlemek için derinlemesine gözlemler yapıyorum. Fakat bazı şeyler beni hep meraklandırmıştır: insanlar nasıl ve neden belirli seçimleri yapar, duygularını nasıl yönlendirir ve sosyal normlar onların kararlarını nasıl etkiler? GAZelle, her ne kadar bir araç olarak görünse de, aslında bir toplumun, bireylerin bilinçli ve bilinçsiz kararlarını, tercihlerini nasıl şekillendirdiği konusunda bize önemli ipuçları verir. Bu yazıda, GAZelle’in ruhunda bulunan motoru, psikolojik açıdan analiz edeceğiz. Bilişsel Psikoloji: Düşünceler ve Algılar Bilişsel psikoloji, insanların düşünme, öğrenme ve bilgi işleme süreçlerini…

Habip Ne Demek? TDK’ya Göre Anlamı ve Geleceğe Dair Vizyon Bugün size, belki de sıklıkla duyduğunuz ama tam anlamını belki de hiç sorgulamadığınız bir kelimenin derinliklerine inmeye davet ediyorum: Habip. TDK’ya göre bu kelime ne ifade ediyor? Sadece dilimizdeki anlamını mı, yoksa toplumsal ve kültürel bağlamda nasıl evrildiğini de mi konuşmalıyız? Bu yazıda, habip kelimesinin sadece bugünkü anlamını değil, gelecekteki etkilerini ve bu kelimenin sosyal yaşam üzerindeki olası etkilerini de keşfedeceğiz. Çünkü bir kelime, zamanla nasıl bir evrim geçirir, toplumun hangi katmanlarında yer edinir, bir düşünsenize. Belki de gelecekte habip kelimesi, bir markanın adı, bir kültürel hareketin sembolü veya bir…